Theo dự đoán của nhiều chuyên gia, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) có thể sẽ chấm dứt chính sách lãi suất âm (NIRP) và thực hiện một sự thay đổi lớn trong cuộc họp chính sách vào tháng 3 tới. Đây là một quyết định quan trọng có thể tạo ra những biến động lớn trên thị trường tài chính toàn cầu.
Theo dự đoán của hầu hết các nhà phân tích, đợt tăng lãi suất đầu tiên của Nhật Bản kể từ năm 2007 có thể sẽ diễn ra vào tháng 4/2024, sau khi các nhà hoạch định chính sách thu thập thêm bằng chứng về việc tăng lương sau các cuộc đàm phán tăng lương hàng năm (shunto) giữa công đoàn và nhà tuyển dụng vào mùa xuân hàng năm.
“Có thể thấy rằng BOJ có thể kết thúc NIRP vào tháng 4. Mặc dù không thể loại trừ khả năng tăng lãi suất ngay từ tháng 3, nhưng có lẽ điều đó chưa được rõ ràng,” các nhà kinh tế của Goldman Sachs do Tomohiro Ota đứng đầu đã viết trong một bản lưu ý vào thứ ba.
“Việc trì hoãn một tháng có thể giúp BOJ thu thập thêm dữ liệu và có cơ hội giải thích quan điểm của họ đằng sau sự thay đổi chính sách thông qua báo cáo Triển vọng kinh tế hàng quý, cũng như tránh việc tăng lãi suất trước khi kết thúc năm tài chính khi nhiều định chế tài chính công bố báo cáo,” họ nói thêm.
Ngân hàng trung ương thường cập nhật triển vọng kinh tế 4 lần mỗi năm vào tháng 1, tháng 4, tháng 7 và tháng 10. Và cuộc họp chính sách tiếp theo của BOJ sẽ diễn ra vào ngày 18-19 tháng 3.
Mặc dù lạm phát lõi – không tính giá thực phẩm và năng lượng – vượt quá mục tiêu 2% trong hơn một năm, BOJ hầu như không thay đổi chính sách tiền tệ được áp dụng từ năm 2016.
Tại cuộc họp chính sách ngày 19/12, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) quyết định duy trì chính sách tiền tệ siêu lỏng ở mức -0,1%, đồng thời áp dụng chính sách kiểm soát đường cong lợi suất (YCC), giữ giới hạn trên cho lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm ở mức 1%.
Ngoài YCC, Nhật Bản đã thử nghiệm nhiều chính sách khác nhau trong nhiều thập kỷ, bao gồm mua tài sản và nới lỏng định lượng, trong nỗ lực đưa nền kinh tế lớn thứ tư thế giới thoát khỏi tình trạng giảm phát.
Nhật Bản hiện là nền kinh tế lớn thứ tư trên thế giới. Quốc gia này đã tránh được suy thoái kỹ thuật, theo báo cáo GDP sửa đổi mới công bố hôm thứ hai.
Lạm phát
Lạm phát cao hiện đang làm giảm nhu cầu tiêu dùng trong nước và tiêu dùng cá nhân, làm nổi bật sự mong manh của tăng trưởng kinh tế ở Nhật Bản.
Tiêu dùng cá nhân, chiếm khoảng 60% nền kinh tế Nhật Bản, đã giảm 0,3% trong quý từ tháng 10 đến tháng 12, cao hơn so với ước tính ban đầu là giảm 0,2%. Trong khi đó, nhu cầu từ phía nước ngoài đóng góp khoảng 0,2 điểm phần trăm vào GDP thực tế, không thay đổi so với ước tính ban đầu.
Thực tế, chi tiêu vốn là yếu tố quan trọng giúp Nhật Bản tránh khỏi một cuộc suy thoái kỹ thuật. Chi tiêu vốn tăng 2,0% so với quý trước, trong khi dự báo trung bình của thị trường là tăng 2,5%. Tuy nhiên, mức tăng này vẫn thấp hơn so với kỳ vọng.
Theo Anvarzadeh, chiến lược gia thị trường tại Asymetric Advisor, “Lạm phát ở Nhật Bản đang được đánh giá thấp”, và các khoản trợ cấp từ chính phủ – dự kiến kết thúc vào tháng 4 – đã giữ cho lạm phát ở mức thấp một cách mong manh. “Tuy nhiên, một khi các khoản trợ cấp kết thúc, lạm phát có thể tăng cao hơn”, ông nói thêm.
Tái định vị thị trường
Sau một số bình luận diều hâu gần đây từ các quan chức của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ), cùng với hy vọng vào một tăng lương mạnh mẽ, đã làm thay đổi tâm trạng của các nhà đầu tư trên thị trường. Họ đang chuẩn bị tinh thần và chờ đợi kết quả của cuộc họp sắp tới của BOJ.
Một số nhà kinh tế của Ngân hàng Mỹ Bank of America cũng đã đưa ra dự đoán của họ về việc BOJ có thể thoát khỏi lãi suất âm tại cuộc họp sắp tới, thay vì dự báo trước đó là vào tháng 4.
Sự phục hồi của thị trường chứng khoán Nhật Bản đã chững lại, đồng Yên đã mạnh lên so với đồng Đô la, và lợi suất của trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm đã đạt mức cao nhất trong ba tháng vào ngày thứ ba.
Thống đốc của BOJ, Ueda, dường như đã thể hiện một tinh thần bi quan hơn đối với nền kinh tế Nhật Bản so với hai tháng trước trong các bình luận trước Quốc hội Nhật Bản. Trong cùng ngày, Bộ trưởng Tài chính Shunichi Suzuki cũng cho biết Nhật Bản chưa đạt được giai đoạn mà họ có thể tự tin tuyên bố rằng họ đã thành công trong việc đối phó với lạm phát.
Đã đến lúc tăng lương?
Các cuộc đàm phán về tiền lương trong khuôn khổ của Shunto đã kết thúc vào ngày thứ Tư và dự kiến kết quả của các cuộc đàm phán sẽ được công bố từ ngày thứ Sáu. Liên đoàn lao động lớn nhất Nhật Bản, Rengo, cho biết các công nhân tại các công ty lớn đã yêu cầu mức tăng lương hàng năm là 5,85%, vượt qua mức 5% lần đầu tiên sau ba thập kỷ.
“Năm nay, chúng ta thấy nhiều công ty bắt đầu công bố mức tăng lương cao hơn, thậm chí vượt qua con số 5%, trong một số lĩnh vực cụ thể. Tôi nghĩ họ đang chủ động hơn so với năm ngoái, vì vậy tôi sẽ không ngạc nhiên nếu mức tăng lương rơi vào khoảng từ 3% đến 5%”, ông nói thêm.
Dự đoán thời gian tới?
Nhiều người tham gia thị trường đang tỏ ra quan tâm đến thời điểm mà Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) có thể thay đổi chính sách tiền tệ siêu lỏng của mình.
Sau lời phát biểu của thống đốc Ueda tại cuộc họp báo sau cuộc họp chính sách tiền tệ vào tháng 1, nhiều người đã cảm thấy những lần tăng lãi suất tiếp theo của BOJ có thể sẽ rất nhỏ.
Theo Reuters, nếu BOJ quyết định thoát khỏi lãi suất âm, họ cũng có thể từ bỏ chính sách kiểm soát đường cong lợi suất. Thay vào đó, ngân hàng trung ương Nhật Bản có thể tiến hành mua trái phiếu chính phủ để giữ cho thị trường ổn định.
Nguồn investing.com