Trong vòng hai năm qua, nhóm cổ phiếu năng lượng tái tạo Ấn Độ đã trải qua một chu kỳ tăng trưởng đáng kinh ngạc khi nhà đầu tư nhỏ lẻ đổ tiền vào. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia đánh giá rằng mức định giá của nhóm cổ phiếu này đã “cao đến mức điên rồ”.
SG Mart, một nhà sản xuất năng lượng mặt trời và gió tại Gujarat, là ví dụ điển hình khi cổ phiếu của họ tăng hơn 5,800% kể từ tháng 11/2021, thời điểm Thủ tướng Narendra Modi công bố mục tiêu Ấn Độ sẽ chiếm 2/3 tổng công suất năng lượng từ nguồn sạch. Gensol Engineering cũng ghi nhận mức tăng ấn tượng hơn 3,200%, trong khi Waaree Renewable Technologies và Zodiac Energy lần lượt tăng 1,800% và 1,000%.
“Người người đang chìm đắm trong cơn sốt thay vì tập trung vào các yếu tố nền tảng”, như Rajeev Thakkar, Giám đốc đầu tư tại PPFAS Asset Management Pvt, đã chia sẻ. “Chúng tôi chỉ theo dõi chứ không đầu tư vào các cổ phiếu nhóm này”.
Sự tăng giá phi mã của nhóm cổ phiếu nhỏ này đối mặt với một thách thức lớn: mức tăng của lợi nhuận doanh nghiệp không thể theo kịp sự bứt phá của giá cổ phiếu. Điều này xảy ra trong bối cảnh công suất sản xuất đang tăng vọt, tạo áp lực lên giá cả và lợi nhuận.
Tình trạng này đưa người ta nhớ đến cơn sốt năng lượng ở Mỹ vào năm 2021. Tại thời điểm đó, giá cổ phiếu năng lượng tái tạo tăng mạnh, nhưng sau đó đã giảm sút mạnh mẽ. So với mức đỉnh của tháng 2/2021, chỉ số theo dõi cổ phiếu năng lượng tái tạo đã giảm 43%.
Giá pin năng lượng mặt trời cũng giảm xuống mức thấp kỷ lục trong tháng này, khiến TCL Zhonghuan Renewable Energy Technology, một nhà sản xuất pin mặt trời hàng đầu của Trung Quốc, phải cảnh báo về lợi nhuận.
“Đà giảm đang ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng năng lượng mặt trời ở Trung Quốc và Đông Nam Á. Điều này đặt ra thách thức cho tham vọng của châu Âu, Ấn Độ và Mỹ về việc đưa sản xuất về quốc gia của họ”, như Lara Hayim và Jenny Chase của BloombergNEF đã viết trong một báo cáo. Mặc dù lắp đặt năng lượng mặt trời vẫn tiếp tục tăng, nhưng một số nhà sản xuất đã phải bán lỗ trong năm nay.
Mức Định đỉnh cao
Trong bối cảnh đà tăng giá ấn tượng, nhóm cổ phiếu năng lượng tái tạo Ấn Độ đang bắt đầu gây nên những lo ngại về mức định giá của chúng. Các cổ phiếu “con cưng” trong lĩnh vực này không ngừng bứt phá, nhưng đồng thời, lợi nhuận của họ vẫn duy trì ở mức thấp.
Ví dụ điển hình là cổ phiếu của SG Mart, nhà sản xuất năng lượng mặt trời và gió tại Gujarat. Trong năm tài chính gần đây, SG Mart chỉ ghi nhận doanh thu thuần 15.6 triệu Rupee (tương đương 190,000 USD) và lãi ròng 2 triệu Rupee. Tuy nhiên, định giá của công ty này lên tới con số 720 triệu USD, theo dữ liệu từ Bloomberg. Nhà sáng lập SG Mart đã quyết định bán bớt cổ phiếu khi giá chúng liên tục bứt phá. Tình hình tương tự có thể diễn ra tại Gensol và Waaree Renewable.
Hệ số P/B của Waaree Renewable và SG Mart là 99 lần và 87 lần (xét trên lợi nhuận năm cũ), cao gấp 3 lần so với P/B của chỉ số chuẩn Nifty 50. Điều này chỉ ra rằng thị trường đang đánh giá quá cao những cổ phiếu này, khiến cho nhà đầu tư phải đặt ra những câu hỏi về tính hợp lý của mức định giá hiện tại.
Binh đoàn nhỏ lẻ, tức những nhà đầu tư có khoản đầu tư tối đa 200,000 Rupee, là nhóm đang tích cực đẩy giá cổ phiếu lên cao. Trong vòng 12 tháng qua, nhóm nhà đầu tư này đã tăng mạnh đầu tư vào những cổ phiếu có sự tăng trưởng nổi bật như Waaree Renewable, Gensol, Taylormade Renewable và Zodiac Energy.
Tuy nhiên, những nhà đầu tư tổ chức như Amit Doshi, Chuyên gia quản lý quỹ tại Care Portfolio Managers, thì lại giữ quan điểm thận trọng. Ông chia sẻ: “Tôi không nghĩ mua đuổi là điều hợp lý. Kiếm tỷ suất sinh lợi vượt trội trở nên khó hơn nếu bạn trả giá quá cao”. Các nhà đầu tư tổ chức thường tránh các cổ phiếu định giá quá cao và có lượng cổ phiếu tự do giao dịch thấp, đặt ra những lo ngại về tính thanh khoản và tính minh bạch của thị trường.
Mặc dù Chính phủ Ấn Độ đang đầu tư hàng tỷ đô vào các doanh nghiệp quốc doanh và đưa ra chính sách ưu đãi cho ngành năng lượng tái tạo, xe điện, nhưng rủi ro của nhóm cổ phiếu năng lượng tái tạo nhỏ vẫn là một khía cạnh không thể xem nhẹ. Sự chênh lệch giữa mức định giá và lợi nhuận còn thấp khiến nhà đầu tư và chuyên gia thị trường đều đặt ra câu hỏi về bền vững và tính hợp lý của sự tăng giá gần đây của nhóm cổ phiếu này.